Schuldsanering natuurlijke personen
Wat is het doel van schuldsanering?
Wanneer een natuurlijk persoon zijn schuldeisers niet meer kan betalen, kan hij failliet worden verklaard (zie: faillissement). In dat geval wordt zijn vermogen te gelde gemaakt en onder de schuldeisers verdeeld. In de meeste gevallen ontvangen de schuldeisers slechts een deel van hetgeen de failliet aan hen verschuldigd was. Na be indiging van het faillissement kunnen de schuldeisers opnieuw bij de schuldenaar aankloppen om het restant van hun vordering op te eisen - zonodig door de schuldenaar opnieuw failliet te laten verklaren. Dit is natuurlijk een ongewenste situatie: telkens als de voormalige failliet weer een beetje vermogen heeft opgebouwd, kloppen zijn oude schuldeisers aan om het restant van hun vorderingen te innen.De schuldsaneringsregeling biedt de schuldenaar de mogelijkheid deze situatie te voorkomen. Als de schuldenaar alle regels naleeft, kan hij na ongeveer drie jaar met een 'schone lei' beginnen. Hiermee is ook een maatschappelijk doel gediend: de voormalige schuldenaar kan weer als een volwaardig lid aan het economisch verkeer deelnemen.
Zie ook de pagina's over: faillissement en surseance van betaling.
Onderaan deze pagina besteden we in de paragraaf Schulphulpverlening aandacht aan een alternatief voor schuldsanering.
Waar zijn de regels van schuldsanering te vinden?
De belangrijkste regels zijn opgenomen in de artikelen 284 - 362 van de Faillissementswet. In deze wet vindt men ook de regels van twee verwante procedures: faillissement (artikelen 1 - 213) en surseance van betaling (artikel 214 - 283).Voor wie is de Wet Schuldsanering bedoeld?
Zoals de naam van de regeling, Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP), al zegt staat de regeling open voor schuldenaren die natuurlijke personen zijn.
Niet ter zake doet het feit of de schuldenaar een beroep of bedrijf uitoefent in de vorm van een eenmanszaak, vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap of maatschap.
Wie kan het initiatief tot schuldsanering nemen?
Om tot het schuldsaneringstraject te worden toegelaten moet de betrokkene zelf een verzoekschrift indienen bij de rechtbank van zijn woonplaats. Ook kan hij iemand anders machtigen om het verzoekschrift namens hem in te dienen.Is de betrokkene getrouwd of geregistreerd partner, dan kan het verzoek alleen worden ingediend met medewerking van zijn of haar partner. Alleen als er tussen beide partners geen gemeenschap van goederen bestaat is deze medewerking niet verplicht.
Tot slot kan het verzoek ook namens de betrokkene worden ingediend door het College van Burgemeester en Wethouders (als de betrokkene er zelf niet toe in staat is).
Wat zijn de voorwaarden voor een schuldsanering?
Om toegelaten te worden tot de schuldsaneringsregeling moet de betrokken schuldenaar aan enkele strikte voorwaarden voldoen:- Het moet aannemelijk zijn dat de schuldenaar zijn schulden niet meer kan aflossen.
- De schuldenaar moet in de vijf voorafgaande jaren 'te goeder trouw' zijn geweest met betrekking tot het ontstaan of onbetaald laten van zijn schulden. Bij het beoordelen van de goede trouw zal de rechter kijken naar de hoogte van de schulden, het tijdstip waarop ze zijn ontstaan, de mate waarin betrokkene een verwijt kan worden gemaakt enz.
- De schuldenaar moet de verplichtingen die voortvloeien uit de schuldsaneringsregeling trouw nakomen.
De gevolgen van schuldsanering
Als de rechtbank positief op het verzoek tot toelating tot de schuldsaneringsregeling beslist, benoemt zij een bewindvoerder. Deze wordt belast met het beheer en de vereffening van de tot de boedel behorende goederen. De rechtbank stelt de duur van het saneringstraject vast (meestal 3 jaar) en bepaalt welk bedrag per maand moet worden afgelost.Om het bovenstaande te realiseren, zijn veel wettelijke bepalingen van het faillissementsrecht van toepassing op de schuldsanering. Verschillen tussen beide regelingen vloeien vooral voort uit het feit dat bij de schuldsanering de schuldenaar na verloop van tijd kwijtschelding van zijn restantschuld krijgt ('schone lei').
Belangrijkste verplichtingen van schuldenaar in de schuldsanering
- De schuldenaar moet de bewindvoerder alle informatie geven die deze nodig heeft voor de afhandeling van de schuldsanering.
- De schuldenaar moet zich inspannen om gedurende het traject zoveel mogelijk geld te verdienen om zijn schuldeisers te betalen.
- De schuldenaar mag zich geen (bovenmatige) nieuwe schulden op de hals halen.
- De schuldenaar mag zijn schuldeisers niet benadelen, bijvoorbeeld door zonder toestemming van de bewindvoerder bepaalde goederen buiten de boedel te houden.
Recofa-richtlijnen voor schuldsaneringsregelingen
Wie meer gedetailleerde informatie over de schuldsaneringsregeling nodig heeft, kan de Recofa-richtlijnen (voor schuldsaneringsregelingen) raadplegen.Schuldhulpverlening
Naast het hierboven uitgelegde wettelijke traject bestaat een andere vorm van schuldhulpverlening: het minnelijke traject. De schuldeisers werken daarbij vrijwillig mee aan een schuldregeling. Zijn de schuldeisers hiertoe niet bereid, dan kan alsnog het wettelijke traject worden gestart.Het is mogelijk dat de gemeente schuldhulp aanbiedt zonder dat de schuldenaar hierom vraagt, bijvoorbeeld bij betalingsachterstand van huur of energie. Woningcorporaties, energie- en drinkwaterbedrijven en zorgverzekeraars moeten dergelijke betalingsachterstanden melden bij de gemeente, die vervolgens actie onderneemt. Deze vroegsignalering van problematische schulden is onderdeel van het actieplan Brede Schuldenaanpak.